KADİM BİR KUŞ | KELAYNAK
KADİM BİR KUŞ | KELAYNAK
Bir zamanlar baharın ve bereketin sembolü olan kelaynaklar, Kuzey Afrika, Avrupa Alpleri ve Orta Doğu’daki yaşam alanlarının çoğunda yok olmuş durumda. Dünyada tehlike altında olan kuş türlerinin başında gelen türün, Mezopotamya’daki son bireyleri Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde yarı doğal olarak yaşamlarını sürdürüyor.
Kelaynak Hakkında Bilgiler
Kırmızı bir yüz üzerine uzun ve kıvrık bir gagaya aynı zamanda da tüysüz bir kafaya sahip olan Kelaynak Kuşu, görünüşü itibariyle özellikleri kendine has olsa da yapı itibariyle bizlere Akbaba türünü andırabilir. Bu kuşlar yapı itibariyle hem su hem de karada rahatlıkla yürüyebilme özelliğine sahiptir.
Kelaynak Kuşu Özellikleri
- Kelaynak, kırmızı yüzlü kuş olarak bilinirken, yüz ve kafa bölgesinde tüysüz olmaları da dikkat çekmektedir. tüysüzlükle de dikkat çekerler.
- Uzun, kıvrık ve kırmızı gagaları vücut hatları ve yapısı ile orjinal bir görüntü ortaya çıkarmaktadır.
- Kuş türleri gibi yumurtlama yöntemiyle üreyen Kelaynak Kuşları, isimlerini yumurtadan ilk çıktıkları anda kafalarında tüy olması ve sonrasında kafalarındaki tüyün dökülmesinden sonra ortaya çıkmıştır.
- Şubat ve Mart ayları arasında yuva yaparak üreme dönemine giren Kelaynaklar, tek eşli olmaları nedeniyle yavaş üremektedir ve doğalarının yok olmaları nedeniyle de nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıyadır.
- Bu kuşların ana besin kaynağı böceklerdir.
- Kelaynakların erişkinliğe geçiş süresi 3 ay kadar sürmektedir.
- Aynı zamanda bu kuşlar göçmen kuşlar kategorisinde de yer alır. Son dönemde yaşam alanlarının tükenmesiyle birlikte de sadece belirli yerler arasında göç etmektedirler.
Kelaynak Kuşu Yaşam Alanları
- Ortadoğu, Afrika ve Kuzey Sahra çölünde yaşamakla beraber bu bölgelerde yumurtalarını uçurumlara bırakırlar. Ortalama olarak 3 yumurta bırakmaktadırlar. Bunun en büyük sebebi elbette böceklerle beslenmeleri ve bu bölgelerdeki böcek nüfusları.
- Yüzyıllar öncesinde Avrupa Alplerinde yaşadıkları ve bu alanda oldukça fazla sayıda görülen bu kuşlar, günümüzde bu bölgelerde bulunmamaktadır.
- Yaz aylarında diğer bölgelerde bulunan Kelaynaklar, kış aylarında Etiyopya, Somali, Sudan ve Eritre gibi bölgelere göç ederek yaşamsal döngülerini tamamlamaktadır.
- Dünya üzerinde yaşayabildikleri en uygun yerler Türkiye, Fas ve Suriye‘dir.
- Türkiye sınırlarında bu kuşlar en çok Şanlıurfa / Birecik’te görülürler. Nitekim de Birecik, Kelaynak Kuşları sayesinde ön plandadır.
- Günümüzde yanlış tarım politikaları, betonlaşma ve doğalarının yok olmaları nedeniyle nesli tükenmekte ve yaşam alanları yok olmaktadır.
Türkiye’de Kelaynak Kuşları Yaşam Alanları
Ülkemizde Kelaynak Kuşları, Şanlıurfa, Elazığ gibi illerde yaşamaktadır. Şanlıurfa Birecik ilçesi, bu kuşlarla ünlüdür.